“O‘zbekiston – 2030” strategiyasini “Atrof-muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot” yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi to‘g‘risida

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni

“O‘zbekiston – 2030” strategiyasida va Oliy Majlis palatalarining majlislarida belgilangan vazifalarning ijrosini og‘ishmay tashkil etish, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Iqlim o‘zgarishi to‘g‘risida hadli konvensiyasining Kioto protokoli va Parij bitimi doirasida mamlakatning global hamjamiyat oldida olgan majburiyatlarini bajarishda tarmoq va sohalarning uyg‘un “yashil transformatsiya”sini amalga oshirish, ularning raqobatbardoshligi va resurs tejamkorligini ta’minlash, iqlim o‘zgarishi oqibatlarini yumshatish va unga moslashish hamda aholining yashash sifatini yaxshilash va iqtisodiy o‘sishning yangi “yashil rivojlanish” modeliga o‘tish maqsadida:

1. “Atrof-muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot” yilida mamlakat rivojlanishining ustuvor yondashuvlari etib quyidagilar belgilansin:

mahallalarning ekologik қиёфaсиni yaxshilash, ko‘chalarda yashillik darajasini oshirish, ekologik jihatdan qulay va farovon yashash muhitini shakllantirish;

aholining salomatligini yaxshilash, ekologik turmush tarzini shakllantirish va inson salohiyatini ro‘yobga chiqarish uchun shart-sharoitlarni yaratish;

tabiiy resurslarni tejash va ulardan oqilona foydalanish, ekologik barqarorlikni ta’minlash;

o‘simlik va hayvonot dunyosini asrash, ko‘paytirish va keyingi avlodga yetkazish hamda biologik xilma-xillikni saqlash;

“yashil iqtisodiyot” tamoyillarini keng joriy qilish, iqtisodiyotni iqlim o‘zgarishiga moslashtirishga qaratilgan loyihalarni barqaror moliyalashtirish;

respublika energobalansida qayta tiklanuvchi energiya ulushini oshirish, shu jumladan, davlat-xususiy sheriklik asosida yirik “yashil energiya” stansiyalarini barpo etish, hududlarda kichik va mikro gidroelektr stansiyalari tarmog‘ini kengaytirish, aholi xonadonlarida quyosh panellarini o‘rnatishni rag‘batlantirish;

iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohada zamonaviy energotejamkor texnologiyalarni keng qo‘llash orqali iqtisodiyotda “uglerod izi”ni kamaytirish;

ekologik barqarorlikka yo‘naltirilgan hududlar va tarmoqlararo muvofiqлaштиruvni ta’minlash.

Belgilansinki, ustuvor yondashuvlar resurslardan tejamkorlik bilan foydalanishni ko‘zda tutuvchi iqtisodiy rivojlanish modeliga o‘tish orqali 2030 yilgacha yalpi ichki mahsulotning yillik o‘sishini kamida 6 foiz va uning hajmini 200 milliard AQSH dollariga yetkazish, inflyatsiyani 5 foiz, byudjet taqchilligini yalpi ichki mahsulotga nisbatan 3 foiz darajasida saqlash, kambag‘allikni qisqartirish va aholi farovonligini oshirish maqsadlariga erishishga asos bo‘ladi.

2. 2025 yilda “yashil iqtisodiyot” tamoyillarini keng joriy qilish, iqtisodiyotni dekarbonizatsiya qilish, iqlim o‘zgarishi oqibatlarini yumshatish va unga moslashishga qaratilgan loyihalarni barqaror moliyalashtirish borasida:

Parij bitimining talablaridan kelib chiqib, O‘zbekistonning uglerod neytralligiga erishishining uzoq muddatli strategiyasi ishlab chiqilishi;

iqlim o‘zgarishiga moslashish, “yashil texnologiya”lar transfertini inobatga olgan holda global miqyosda mamlakatimizning kelgusi 5 yilda issiqxona gazlarini qisqartirish bo‘yicha Milliy miqyosda belgilangan hissasi (NDC) e’lon qilinishi;

metan emissiyasini qisqartirish majburiyati doirasida tabiiy gaz, chiqindilar va chorvachilik sohalarida metan emissiyasining bazaviy holati aniqlanishi;

umumiy quvvati 4,5 GVt bo‘lgan yirik quyosh va shamol elektr stansiyasini ishga tushirish, quvvati 785 megavatt bo‘lgan quyosh panellarini o‘rnatish, quvvati 225 megavatt bo‘lgan gidroelektr stansiyalarini barpo etish orqali jami qayta tiklanuvi energiya manbalari ulushi elektr energiyasi ishlab chiqarishda 26 foizga va jami generatsiya quvvatlari tarkibidagi ulushi 40 foizga yetkazilishi;

yangi quriladigan bino-inshootlar va uy-joylar energiya samaradorligidan kelib chiqib, “Yashil bino” sertifikati joriy etilishi ta’minlansin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ul etib tegishincha Bosh vazir o‘rinbosari – iqtisodiyot va moliya vaziri J.Qo‘chqorov hamda ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov belgilansin.

3. Energetika vazirligi (J.Mirzamaxmudov) Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimliklari bilan birgalikda bir oy muddatda:

2025 yilda quyosh пaнелlarи va geliokollektorlarni tuman va shaharlar kesimida o‘rnatish dasturini;

2025-2026 yillarda respublika hududlarida mikro gidroelektr stansiyalarini qurish dasturini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

4. “Tejamkorlik va barqarorlik” tamoyili asosida davlat ishtirokidagi yirik korxonalarni transformatsiya qilish va ishlab chiqarish xarajatlarini 15-20 foizgacha qisqartirish maqsadida 2025 yil yakuniga qadar:

yirik strategik korxonalar tomonidan ekologik, ijtimoiy va korporativ boshqaruv (ESG) tamoyillari asosida korporativ dasturlar ishlab chiqilib, kamida 5 ta yirik sanoat korxonasida ESG milliy hisoboti yo‘lga qo‘yilishi va jamoatchilikka oshkor etish amaliyoti joriy etilishi;

“O‘zbekneftgaz” AJ, “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” AJ, “Olmaliq kon-metallurgiya kombinati” AJ, “Uzbekistan Airports” AJ, 
“Uzbekistan Airways” AJ tomonidan ESG reytingi olinishi;

Samarqand va Farg‘ona viloyatlarida tajriba-sinov tariqasida ekologik toza mahsulotlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashgan sanoat zonalari tashkil etilishi ta’minlansin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ul etib tegishincha Bosh vazir o‘rinbosarlari J.Qo‘chqorov, J.Xodjayev va ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov belgilansin.

5. 2025 yilda mahallalarning ekologik qiyofasini yaxshilash, ko‘chalarda yashillik darajasini oshirish, ekologik jihatdan qulay 
va farovon yashash muhitini shakllantirish borasida:

aholi uchun barpo etilayotgan piyodalar va alohida velosiped yo‘laklari bo‘yida daraxtlar va o‘simliklarni ekish orqali “Soyali sayr ko‘chalari” tarmog‘i yaratilishi, sohil va daryo bo‘ylarida 80 ta infratuzilma ob’ekti va 110 kilometrdaн ortiq sog‘lomlashtirish yo‘laklari qurilishi;

yomg‘ir va oqova suvlardan samarali foydalanish, mahallalardagi daraxtlarni zamonaviy suv tejovchi texnologiyalar orqali sug‘orish tizimini joriy etish natijasida yashillik darajasi oshirilishi; 

“Yashil makon” umummilliy loyihasi va “Mening bog‘im” loyihasi doirasida 200 million tup daraxt hamda butalar ekilishi, “yashil bog‘lar” va “yashil jamoat parklari”da quyosh panellari yordamida quvvatlanuvchi yoritgichlardan foydalanilishi;

Orol dengizi tubida 100 ming gektar “yashil maydon” barpo etilishi va Orolbo‘yi mintaqasidagi o‘rmonzorlar 2,1 million gektarga yetkazilishi;

o‘rmon bilan qoplangan maydonlar 4,1 million gektarga yetkazilishi va muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar 14,5 foizgacha kengaytirilishi hamda ularning ekoturizm, ko‘chatchilik va dorivorchilik yo‘nalishlaridagi foydalanilmayotgan zaxiralari aniqlanib, ularning imkoniyatlaridan to‘liq foydalanilishi va aholining daromadlari oshirilishi;

Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Buxoro, Jizzax va Qashqadaryo viloyatlarining tanlangan hududlarida sho‘r va suvsizlikka chidamli o‘simliklar (galofit) bog‘lari tashkil etilishi;

Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Buxoro, Surxondaryo, Jizzax, Farg‘ona va Toshkent viloyatlarida davlat “in-vitro” laboratoriyalari tashkil etilishi, shuningdek, xususiy “in-vitro” laboratoriyalarini barpo etishga tadbirkorlik sub’ektlariga kreditlarni ajratish uchun xalqaro moliya institutlaridan kamida 30 million AQSH dollari miqdorida mablag‘lar jalb etilishi;

jamoatchilik, ekofaollar va biznes vakillarining tabiatni muhofaza qilish bo‘yicha tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash akseleratsiya tizimi joriy etilishi ta’minlansin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ullar etib tegishincha Bosh vazir o‘rinbosari  J.Xodjayev, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov, qishloq xo‘jaligi vaziri I.Abduraxmonov, iqtisodiyot va moliya vazirining birinchi o‘rinbosari I.Norqulov, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimlari belgilansin.

6. 2025 yilda aholining salomatligini yaxshilash, ekologik turmush tarzini shakllantirish va inson salohiyatini ro‘yobga chiqarish uchun shart-sharoitlarni yaratish borasida:

a) aholining kundalik hayotiga ekologik tamoyillarni singdirish orqali mamlakatimizda “Ekofaol fuqaro” hayot tarzini keng targ‘ib qilishga qaratilgan “Bir million yashil oila” umummilliy harakati yo‘lga qo‘yilsin va aholi orasida targ‘ib qilish ishlari tashkil etilsin. Bunda uning asosiy tamoyillari etib quyidagilar belgilansin: 

aholi orasida sog‘lom turmush tarzi, xususan, tibbiy madaniyatni oshirish, sog‘lom ovqatlanish, kunlik yurish va yugurishni targ‘ib qilish;

“yashil transportda”, shu jumladan, velosipedda harakatlanishni rag‘batlantirish;

plastik mahsulotlardan foydalanishni kamaytirish;

oziq-ovqat isrofgarchiligining oldini olish;

suv, gaz va elektr energiyasi resurslaridan oqilona foydalanish;

chiqindilarni turlariga qarab saralashni yo‘lga qo‘yish;

b) tibbiyotning birlamchi bo‘g‘inida quyidagilarni nazarda tutuvchi transformatsiya bosqichma-bosqich amalga oshirilsin:

oilaviy poliklinikalar, oilaviy shifokorlik punktlari va mahalla tibbiyot punktlarida aholiga birlamchi tibbiy-sanitariya yordamini ko‘rsatishning samarali tizimini joriy etish;

ko‘p tarmoqli markaziy poliklinikalar faoliyatini markaziy shifoxonalarning maslahat diagnostika poliklinikasi sifatida yo‘lga qo‘yish;

markazlashgan laboratoriyalar tashkil etish, shifokor qabuliga navbatni to‘liq elektron shaklga o‘tkazish, shuningdek, davlat tomonidan sanitariya-gigiyena normalariga rioya etilishi ustidan nazorat kuchaytirilgan holda stomatologiya xizmatini autsorsing asosida xususiy sektorga berish;

tibbiyot xodimlarining malakasini oshirish, tibbiyot xodimlari mehnat samaradorligini baholash ko‘rsatkichlarini ishlab chiqib, samaradorlikka erishgan xodimlarning oylik maoshlariga qo‘shimcha ustamani joriy etish;

viloyat darajasidagi ixtisoslashtirilgan tibbiy yordam ko‘rsatuvchi tibbiyot muassasalarini zarur o‘rin-joylarni (koyka) yaratgan holda boshqaruv, moliya va tashkiliy jihatdan zamonaviy ko‘p tarmoqli klinikalar shaklida qayta tashkil etish;

v) inson salohiyatini yuksaltirish, ta’lim uchun qulay muhit yaratish ishlarini tashkil etish maqsadida 2025/2026 o‘quv yilidan:

Markaziy Osiyo atrof-muhit va iqlim o‘zgarishini o‘rganish universiteti ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi kabi ta’lim yo‘nalishlari va mutaxassisliklari bo‘yicha yetakchi oliy ta’lim tashkiloti etib belgilansin;

Markaziy Osiyo atrof-muhit va iqlim o‘zgarishini o‘rganish universitetida “sirkulyar iqtisodiyot” ta’lim yo‘nalishida kadrlar tayyorlash amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;

Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrida Markaziy Osiyo atrof-muhit va iqlim o‘zgarishini o‘rganish universitetiga biriktiriladigan “yashil texnikumlar” faoliyati yo‘lga qo‘yilsin;

tabiiy fanlar, muhandislik-texnika, iqtisodiyot va moliya yo‘nalishlaridagi davlat oliy ta’lim tashkilotlarida “Atrof-muhitni muhofaza qilish va yashil rivojlanish” fani va o‘quv dasturlari kiritilsin;

oliy ta’limda grant o‘rinlarini bosqichma-bosqich oshirish hisobiga aniq va tabiiy fanlar, muhandislik-texnika, xizmatlar, tibbiyot kabi sohalarda davlat buyurtmasi 25 mingtaga yetkazilsin;

“El-yurt umidi” jamg‘armasi tomonidan ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi ta’lim dasturlari asosida ta’lim olish uchun stipendiya tanloviga 20 tagacha kvota ajratib borilsin;

respublikaning har bir tumanida (shahrida) bosqichma-bosqich inklyuziv ta’lim talablariga javob beradigan kamida bittadan umumta’lim maktabi faoliyati tashkil etilsin;

“Kambag‘allikdan farovonlik sari” dasturi doirasida 3,5 ming kambag‘al oilalar farzandlarini tayyorlab, oliy ta’lim tashkilotlariga belgilangan tartibda grant asosida qabul qilish ishlari tashkil etilsin;

g) 2025 yil 1 martga qadar to‘g‘ri ovqatlanish, jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanishning inson salomatligiga foydasini targ‘ib qilishni kuchaytirish dasturi ishlab chiqilsin;

d) 2025 yil 1 avgustga qadar oziq-ovqat xavfsizligi sohasida xavf-xatarlarni aniqlash, baholash, boshqarish va monitoring qilish maqsadida idoralararo yaxlit Milliy axborot platformasi ishlab chiqilsin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ullar etib tegishincha sog‘liqni saqlash vaziri A.Xudayarov, sport vaziri A.Ikramov, kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vaziri B.Zaxidov, oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vaziri K.Sharipov, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov, qishloq xo‘jaligi vaziri I.Abduraxmonov belgilansin.

7. Quyidagilar:

Sog‘liqni saqlash vazirligi (A.Xudayarov, E.Adilov) 2025 yil 1 iyulga qadar tibbiyot va farmatsevtika xodimlari faoliyatini bosqichma-bosqich davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tizimini aniq mexanizmlarni nazarda tutgan holda joriy etish bo‘yicha normativ-huquqiy hujjat loyihasini kiritsin;

Raqamli texnologiyalar vazirligi (Sh.Shermatov) Sog‘liqni saqlash vazirligi (A.Xudayarov, E.Adilov) bilan birgalikda 2025 yil 1 noyabrga qadar tibbiy sug‘urta mexanizmlari joriy qilinayotgan hududlarda retsept asosida beriladigan dori vositalarini “elektron retsept” tizimi asosida tayinlash amaliyotini yo‘lga qo‘ysin.

8. Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi (A.Abduxakimov) va Raqamli texnologiyalar vazirligi (Sh.Shermatov) 2025 yil 1 iyunga qadar “Bir million yashil oila” umummilliy harakati doirasida quyidagilarni nazarda tutuvchi platformani ishga tushirsin:

ekologik tamoyillarni o‘zining kundalik hayotiga joriy etishda yuqori ko‘rsatkichlarga erishganlarga “Ekofaol fuqaro” maqomini berish hamda ular uchun davlat xizmatlaridan foydalanishda 10 foiz chegirma va davlat ulushi 50 foizdan yuqori bo‘lgan banklarda iste’mol kreditini olishda chegirma taqdim etish;

oilaning barcha voyaga yetgan a’zolari “Ekofaol fuqaro” maqomini olganda, ushbu oilaga “yashil oila” maqomini berish hamda ularga har yili ochiq tanlov orqali 14 ta elektromobil berish;

aholisining yarmi “yashil oila” maqomini olgan mahallalarda “Eng toza mahalla” va “Eng yashil mahalla” tanlovlarini o‘tkazish va g‘olib bo‘lgan mahallalar jamg‘armasiga mahalla aholisining takliflarini o‘rgangan holda mahallaning ichki infratuzilmasini yanada yaxshilash tadbirlarini moliyalashtirishga, xususan yo‘llarni ta’mirlash, energotejamkor yoritish uskunalarini o‘rnatish, bolalar maydonchasini qurish, “yashil bog‘” yaratish va o‘rindiqlar o‘rnatish, chiqindi yig‘ish maydonchalarini qurish, chiqindiqutilari va konteynerlarini o‘rnatishga 500 million so‘m ajratish.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ullar etib tegishincha ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov, raqamli texnologiyalar vaziri Sh.Shermatov, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimlari belgilansin.

9. Aholi, ayniqsa, yosh avlod vakillari tomonidan sanitariya-gigiyena vositalaridan foydalanish imkoniyatlarini yanada kengaytirish maqsadida 2025 yil 1 maydan boshlab quyidagilarni nazarda tutuvchi “Toza qo‘llar” dasturi amalga oshirilsin va aholi orasida keng targ‘ib qilish ishlari tashkil etilsin:

a) barcha sog‘liqni saqlash va ta’lim muassasalarida:

qo‘l yuvish joylarini zarur sanitariya-gigiyena vositalari bilan ta’minlash;

sanitariya-gigiyena xonalarining texnik holatini yaxshilash, yangi qurilayotgan muassasalarda ularni binoning ichki qismida joylashtirish;

yil davomida birinchi navbatda qo‘l yuvish va antiseptik vositalarni xarid qilishni nazarda tutish;

b) barcha turdagi jamoat sanitariya-gigiyena xonalari, umumiy ovqatlanish tashkilotlarini sanitariya-gigiyena vositalari bilan ta’minlash majburiyatini kiritish.

Iqtisodiyot va moliya vazirligi (I.Norqulov) birinchi darajali mablag‘ taqsimlovchilarning asoslangan hisob-kitoblariga ko‘ra 2025 yil davomida byudjet tashkilotlarida mazkur banddagi tadbirlar uchun zarur bo‘lgan hollarda qo‘shimcha mablag‘lar ajratsin.

Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi (B.Yusupaliyev) bir oy muddatda ushbu bandda nazarda tutilgan muassasalarda sanitariya-gigiyena holatini saqlash uchun vositalar ajratish bo‘yicha normativlarni qayta ko‘rib chiqsin va ularning amalda bajarilishi ustidan qat’iy nazorat o‘rnatsin.

10. Sog‘liqni saqlash vazirligi (A.Xudayarov), Iqtisodiyot va moliya vazirligi (O.Fozilkarimov), Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi (X.Umarova) Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi (Sh.Xidoyatov) bilan birgalikda 2025 yil 1 avgustga qadar Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti va Birlashgan Millatlar Tashkilotining xalqaro ekspertlarini jalb etgan holda respublikaning barcha ijtimoiy soha muassasalarida, shu jumladan, umumiy ovqatlanish nuqtalari va viloyatlararo avtomobil yo‘llari bo‘yidagi sanitariya-gigiyena nuqtalarida sanitariya-gigiyena tizimini yaxshilash bo‘yicha dasturni Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

11. Oziq-ovqat mahsulotlari sifati va xavfsizligini nazorat qilish tizimini kuchaytirish va bu borada sanitariya qoidalarini ishlab chiqib, me’yorlarni yuqori standartlarga muvofiqlashtirish maqsadida:

2025 yil 1 iyulga qadar Sanitariya-epidimiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasining laboratoriyalarini oziq-ovqat mahsulotlari tarkibidagi transyog‘larnianiqlash uchun zarur jihozlar bilan ta’minlash choralari ko‘rilsin;

2025 yil 1 avgustga qadar oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishda transyog‘lardan foydalanishning cheklangan miqdorlarini belgilash bo‘yicha sanitariya qoidalari va me’yorlari Jahon savdo tashkiloti talablariga muvofiqlashtirilishi ta’minlansin va ularga rioya etilishi ustidan qat’iy nazorat o‘rnatilsin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ul etib sog‘liqni saqlash vaziri A.Xudayarov belgilansin.

12. 2025 yilda tabiiy resurslarni tejash va ulardan oqilona foydalanish, ekologikbarqarorlikni ta’minlash borasida:

1 ming kilometr kanallarni beton qoplamaga o‘tkazib, suv tejovchi texnologiyalar qamrovini 1,6 million gektarga yetkazish hisobiga yiliga qo‘shimcha 2,5 milliard metr kub suvni tejashga erishilishi;

nasos stansiyalarida eskirgan nasos va elektr dvigatellarni zamonaviy energiya tejamkorlariga almashtirish, suv resurslari hisobini takomillashtirish orqali nasos stansiyalarining elektr energiya iste’moli 300 mln kVtgacha kamaytirilishi;

irrigatsiya va melioratsiya tizimlari ob’ektlarini qurish va rekonstruksiya qilish orqali 390 ming gektar qishloq xo‘jaligi yer maydonlarining suv ta’minoti yaxshilanishi;

sarflanayotgan suvning hisobi va hisoboti to‘liq юrитилишиni ta’minlash maqsadida magistral kanallar va muhim suv ob’ektlarida suvning yagona onlayn hisobini yuritish tizimi joriy etilishi;

1,8 ming kilometr ichimlik va oqova suv tarmoqlari, 77 ta ichimlik va oqova suv inshootlari qurilishi hamda rekonstruksiya qilinishi;

ichimlik suv tizimida ma’nan eskirgan 746 ta nasos uskunalari energiya tejamkorlariga almashtirilishi, hududlarda 65,2 megavatt quvvatga ega quyosh panellari o‘rnatilishi, suv inshootlari va magistral suv tarmoqlariga 955 ta zamonaviy suv hisoblagichlar o‘rnatilishi;

barcha ichimlik suv ta’minoti korxonalarida sifat monitoringini yuritish va ma’lumotlarni boshqarish markazlari yaratilishi;

daryolar, ko‘llar va kanallarga turli ifloslantiruvchi moddalar tashlanishi ustidan nazorat kuchaytirilishi ta’minlansin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ullar etib tegishincha suv xo‘jaligi vaziri Sh.Xamrayev, qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vaziri Sh.Xidoyatov, energetika vaziri J.Mirzamaxmudov, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov belgilansin.

13. Keng jamoatchilik, xalqaro va mahalliy ekofaollar, O‘zbekiston ekologik partiyasi va Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi taklifini inobatga olgan holda:

a) 2025 yil 1 maydan boshlab Toshkent va Nukus shaharlari hamda viloyat markazlarida quyidagi yo‘nalishlarda yangi loyihalarni amalga oshirish taqiqlansin:

asbest, sement ishlab chiqarish, shlam va shlaklar;

teri-ko‘nchilik, parrandachilik fabrikalari;

samaradorligi yuqori bo‘lgan chang-gaz tozalash inshootlari bilan jihozlanmagan har qanday turdagi ko‘mir yoqish;

qora va rangli metallurgiya zavodlari, tarkibida zaharli aralashmalar bo‘lgan oyna, zaharli kimyoviy moddalar bilan ishlash;

xavflilik darajasining I va II сinфиga mansub chiqindilarni 
qayta ishlash va yoqish korxonalari;

b) 2025 yil yakuniga qadar quyidagi vazifalarning bajarilishini ta’minlashga barcha kuch va resurslar safarbar etilsin:

aholini sifatli, ekologik toza va arzon yoqilg‘i bilan ta’minlagan holda AI – 80 rusumli avtomobil yoqilg‘isidan foydalanish va sotishni cheklash;

respublikaning barcha hududlarida joylashgan issiqlik va elektr energiyasi ishlab chiqarish korxonalariga yoqilg‘i sifatida mazutdan foydalanishni to‘liq taqiqlash, bundan avariyaviy yoqilg‘i sifatida Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligini xabardor qilib, Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda foydalanish holatlari mustasno;

v) 2025 yil 1 noyabrga qadar Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan plastik chiqindilarni qisqartirish bo‘yicha quyidagi xalqaro tan olingan mexanizmlarni nazarda tutuvchi qonun loyihasi ishlab chiqilsin:

plastik chiqindilarni qabul qiluvchi maxsus joylar va uskunalarni o‘rnatish orqali yig‘ib olish va utilizatsiya qilish yoki utilizatsiya yig‘imini to‘lash;

plastik qadoqlar yoki plastik qadoqlarda mahsulot ishlab chiqaruvchi hamda import qiluvchilarga nisbatan “taralarni qaytarish”, fuqarolarga chiqindilarni qabul qiluvchi maxsus uskunalarga topshirilgan har bir plastik idish uchun to‘lov qilish imkoniyatini yaratish kabi majburiyatlar joriy qilish.

Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi (A.Abduxakimov) Iqtisodiyot va moliya vazirligi (I.Norqulov), Energetika vazirligi (J.Mirzamaxmudov), Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi (L.Qudratov) hamda mahalliy hokimliklar bilan birgalikda 2025 yil 1 oktyabrga qadar mazkur bandning “a” kichik bandida ko‘rsatilgan va energiya sarfi yuqori bo‘lgan yo‘nalishlardagi mavjud quvvatlarni modernizatsiya qilgan holda Toshkent va Nukus shaharlari hamda viloyat markazlaridan bosqichma-bosqichko‘chirish bo‘yicha asoslantirilgan takliflarni Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

14. Ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish va shaharsozlik faoliyatining ekologiyaga salbiy ta’sirini ilm-fan va zamonaviy texnologiyalarni tatbiq qilgan holda jilovlash maqsadida:

2025 yil 1 avgustdan boshlab texnik jihatdan tartibga solish hujjatlari bo‘lgan ekologik me’yorlar va qoidalarni qabul qilish tartibi o‘rnatilsin;

2025 yil 1 oktyabrdan boshlab energetika, qurilish materiallari ishlab chiqarish sohalari va kimyo sanoatida ekologik normativlarni individual belgilash usuli o‘rniga tarmoq usulini qo‘llash amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;

2026 yil 1 yanvardan boshlab respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari hamda davlat ulushi 50 foizdan yuqori bo‘lgan korxonalar tomonidan o‘z faoliyatida Barqaror rivojlanish bo‘yicha xalqaro kengashning barqaror rivojlanish to‘g‘risidagi ma’lumotlarni oshkor qilish standartlarini joriy etish (ISSB) amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin.

Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi (A.Abduxakimov) yetakchi xalqaro va mahalliy ekspertlarni jalb qilgan holda uch oy muddatda atmosfera, yer, yerosti va suv ifloslanishini kamaytirishga qaratilgan ekologik me’yor va qoidalarni ishlab chiqish bo‘yicha dasturni Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

Bosh vazir o‘rinbosarlari J.Qo‘chqorov, J.Xodjayev atrof-muhitni asrash tadbirlarini amalga oshirish, shu jumladan, cho‘llanishga qarshi kurashish, iqlim o‘zgarishi oqibatlarini yumshatish, suv resurslaridan oqilona foydalanish sohalarida startap loyihalarni qo‘llab-quvvatlash uchun Ekologiya jamg‘armasiga xalqaro moliya institutlari va byudjet mablag‘lari hisobidan 25 milliard so‘m miqdordagi mablag‘lar o‘tkazib berilishini ta’minlasin.

15. Keng jamoatchilik, xalqaro va mahalliy ekofaollar, ekologiya sohasi ilmiy hamjamiyati takliflarini inobatga olgan holda tuproqning unumdor qatlamini saqlab qolish va yashil hududlarni asrash maqsadida:

2025 yil 1 iyuldan boshlab ko‘p qavatli uylar massivlaridagi tuproq va yashil qoplamali umumiy foydalanishdagi hududlarni o‘zboshimchalik bilan betonlashtirganlik, qurilma va konstruksiyalarni o‘rnatganlik uchun javobgarlik choralari kuchaytiriladi;

2025 yil 1 avgustdan boshlab pishgan g‘isht ishlab chiqarishdan muqobil texnologiyalardan keng foydalanishga o‘tish maqsadida devorbop materiallardan (penoblok, gazoblok) keng foydalanuvchi qurilish tashkilotlariga “Shaffof qurilish” platformasida ustuvorlik beriladi;

2026 yil 1 yanvardan boshlab pishgan va xom g‘isht ishlab chiqarishda yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq stavkasi 2025 yil uchun belgilangan stavkaga nisbatan 2 baravarga oshirilgan holda qo‘llanadi hamda 2027 yildan bosqichma-bosqich qo‘shimcha ravishda oshiriladi;

2027 yil 1 yanvardan boshlab yer resurslarini muhofaza qilish va tuproqning unumdor qatlami yo‘qolib ketishining oldini olish maqsadida qishloq xo‘jaligiga, tabiatni muhofaza qilish, sog‘lomlashtirish va rekreatsiya maqsadlariga mo‘ljallangan yerlar, tarixiy-madaniy ahamiyatga molik yerlar, o‘rmon va suv fondi yerlarida tuproq karerlari faoliyati taqiqlanadi;

ko‘p qavatli turar joylarni loyihalash, qurish va foydalanishga qabul qilishda oqova, yomg‘ir va texnik suvlardan sug‘orishda foydalanish tizimlarini tashkil etish majburiy etib belgilanadi.

16. Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi (L.Kudratov), Energetika vazirligi (J.Mirzamaxmudov), Iqtisodiyot va moliya vazirligi (I.Norqulov), Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi (Sh.Xidoyatov), O‘zbekiston texnik jihatdan tartibga solish agentligi (A.Jumanazarov), Savdo-sanoat palatasi (D.Vaxabov) ikki oy muddatda energiya samarador materiallarni mamlakatimizda ishlab chiqarish hajmini oshirish va ulardan keng foydalanish bo‘yicha dasturni Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

17. O‘simlik va hayvonot dunyosini asrash, ko‘paytirish va ularni keyingi avlodga yetkazish borasida 2025 yil 1 sentyabrdan boshlab yovvoyi holda o‘suvchi o‘simliklarni yig‘ish va tayyorlash uchun tasdiqlangan kvotalar hamda o‘simlik dunyosi ob’ektlaridan maxsus foydalanish uchun ruxsatnomalarni elektron auksion orqali berish tartibi joriy etilsin. Bunda:

kvotalar Fanlar akademiyasi tomonidan har yili aniqlanadigan o‘simlik zaxirasi asosida shakllantiriladi;

kvota va ruxsatnomalar Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan tasdiqlanib, auksionga chiqariladi.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ul etib ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish 
va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov belgilansin.

18. Atrof-muhitga ta’sir ko‘rsatish bo‘yicha I va II toifalarga mansub korxonalarning ekologik ishlab chiqarishga o‘tishdagi harakatlarini rag‘batlantirish maqsadida 2025 yil 1 avgustdan boshlab quyidagi tartib joriy etilsin:

a) birinchi bosqichda – atmosfera havosi ifloslanishi fon monitoringi stansiyalarini o‘rnatgan korxonalarga:

tabiatga zarar yetkazish bo‘yicha kompensatsiya to‘lovlaridan shakllangan qarzdorlikdan voz kechish;

tabiatga zarar yetkazish bo‘yicha respublika byudjetiga yo‘naltiriladigan kompensatsiya to‘lovlarining 50 foizigacha bo‘lgan qismini ikki yil davomida qaytarish;

b) ikkinchi bosqichda – monitoring stansiyalarini o‘rnatgan korxona kelgusi bir yil davomida chang-gaz va lokal suv tozalash uskunalarini o‘rnatganda, tabiatga zarar yetkazish bo‘yicha respublika byudjetiga yo‘naltiriladigan kompensatsiya to‘lovlarining 70 foizigacha bo‘lgan qismini ikki yil davomida qaytarish belgilansin.

Bunda mazkur bandda nazarda tutilgan imtiyozlar davlat xizmatlari markazlari yoki Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan beriladigan xulosa asosida taqdim etiladi;

v) 2025 yil 1 noyabrga qadar Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan xo‘jalik faoliyatini yurituvchi korxona va tashkilotlar tomonidan yetkazilgan ekologik zararlarni majburiy sug‘urtalash tizimini bosqichma-bosqich joriy etish bo‘yicha qonun loyihasi ishlab chiqilsin.

O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri A.Aripov ikki oy muddatda respublikada atmosfera havosi ifloslanishining oldini olish, xususan, sanoat korxonalari va issiqxonalarda chang-gaz va lokal suv tozalash uskunalarini bosqichma-bosqich o‘rnatish bo‘yicha dasturni tasdiqlasin va uning ijro etilishini qat’iy nazoratga olsin.

19. 2025 yil 1 sentyabrdan boshlab tadbirkorlik sub’ektlarini “yashil tadbirkor” sifatida e’tirof etish yuzasidan quyidagilarni nazarda tutuvchi platforma ishga tushirilsin:

a) quyidagi yo‘nalishlarda belgilangan ko‘rsatkichlarni bajargan tadbirkorlik sub’ektlariga “yashil tadbirkor” maqomini berish: 

ko‘kalamzorlashtirish, jumladan, korxonani “yashil belbog‘” bilan o‘rash, sug‘orish tizimlarini o‘rnatish, tomchilatish, yomg‘irlatish 
va konteynerli (qopli) sug‘orish tizimini joriy qilish;

energiya tejamkorligini ta’minlash, jumladan, energiya tejovchi uskunalar va texnologiyalarni joriy qilish;

korxonaning atrof-muhitga ta’sirini kamaytirish, jumladan, ekologik huquqbuzarlik sodir etmaslik, atmosferaga tashlamalarni onlayn monitoring qilish tizimini joriy etish;

ishlab chiqarishga sirkulyar iqtisodiyotni joriy qilish (“7R”) tamoyilini tatbiq etish;

b) “yashil tadbirkor” maqomini olgan tadbirkorlik sub’ektlariga quyidagi qo‘llab-quvvatlash choralarini qo‘llash: 

“Shaffof qurilish” platformasida ustuvorlik berish; 

muayyan muddat davomida ekologik текшиruvlardaн ozod etish;

xalqaro bozorlarga chiqish uchun qo‘llab-quvvatlash;

Tadbirkorlik sub’ektlarining barqarorlik reytingi doirasida qo‘shimcha ball berish.

20. Aholi va tadbirkorlik sub’ektlari tomonidan qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan keng foydalanishni rag‘batlantirish maqsadida 2025 yil 1 apreldan boshlab chiqindilar utilizatsiyasi hisobiga hamda shamol va quyosh manbalaridan ishlab chiqarilgan elektr energiyasi uchun “yashil tarif”lar joriy etilsin. Bunda:

tadbirkorlik sub’ektlari tomonidan chiqindi va biogaz utilizatsiyasi orqali ishlab chiqariladigan hamda tashkilotlarning 
o‘z hududlarida o‘rnatgan shamol va quyosh elektr qurilmalaridan ishlab chiqariladigan elektr energiyasi uchun;

aholining quyoshdan olingan va foydalanishda o‘z ehtiyojidan orttirib, davlatga sotadigan elektr energiyasi uchun imtiyozli tariflar belgilanadi.

21. Iqtisodiyotni dekarbonizatsiya qilish va iqlim o‘zgarishiga moslashishga qaratilgan loyihalarni barqaror moliyalashtirish bo‘yicha:

a) 2025 yil 1 dekabrga qadarO‘zbekiston Respublikasida “yashil moliyalashtirish” tizimini shakllantirish bo‘yicha milliy dastur ishlab chiqilsin;

b) 2025 yildan boshlab quyidagi manbalar hisobidan yashil va kam uglerodli rivojlanish loyihalarini qo‘llab-quvvatlashga imtiyozli kredit va grant mablag‘larini jalb etish choralari ko‘rilsin:

Yevropa tiklanish va taraqqiyot baнкиdaн – bosqichma-bosqich 200 million yevrogacha;

Jahon bankidan – energetika sektorida metan emissiyasini kamaytirish uchun 10 million AQSH dollari;

Global yashil o‘sish instituti orqali Koreya xalqaro hamkorlik agentligi texnik ko‘magi doirasida – O‘zbekiston – Koreya o‘rtasida “yashil hamkorlik”ni kuchaytirish uchun 6,5 million AQSH dollari;

Jahon bankining “iCRAFT” loyihasi doirasida – 500 ming tonna qisqartirilgan issiqxona gazlarini sotish hisobiga 7,5 million AQSH dollari;

Germaniya xalqaro hamkorlik jamiятиdaн – sanoatni yashillashtirish va azot kislotasi ishlab chiqaruvchi korxonalarning atmosferaga chiqarayotgan zararli gazlarini qisqartirish uchun 20 million yevro;

v) 2025 yil sentyabrga qadar “yashil iqtisodiyot” loyihalarini amalga oshirishda шaффофликni ta’minlashga qaratilgan milliy 
“yashil iqtisodiyot” loyihalarini baholash tartibi tatbiq etilsin;

g) 2025 yil noyabrga qadar qiymati 10 million AQSH dollaridan yuqori bo‘lgan davlat-xususiy sheriklik asosida yangi loyihalarni “Source” xalqaro platformasiga kiritish orqali loyihalarning “yashil komponent”lari va barqaror rivojlanish maqsadlariga mosligini baholash amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;

d) Yevropa Ittifoqining texnik ko‘magida Buxoro, Namangan, Nukus, Urganch shaharlari va G‘uzor tumanida kam uglerodli rivojlanish bo‘yicha harakatlar rejalari ishlab chiqilishi hamda 10 ta ijtimoiy ob’ektning energiya samaradorligi oshirilishi ta’minlansin.

Mazkur bandning so‘zsiz, sifatli va o‘z vaqtida ijrosini ta’minlashga mas’ul etib Bosh vazir o‘rinbosari J.Qo‘chqorov belgilansin.

22. Belgilansinki, 2025 yilda ekologik barqarorlikni ta’minlovchi hududlar va tarmoqlararo muvofiqlashtirishni ta’minlash borasida:

2025 yildan boshlab shakllantiriladigan investitsiya dasturlari, tarmoq, sohalar va hududlarni rivojlantirish bo‘yicha yangi loyihalarning 15 foizida, 2027 yildan boshlab – 30 foizida, 2030 yildan boshlab – 55 foizida “yashil komponentlar” bo‘lishi lozim;

davlat organlari va tashkilotlari hamda mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan ishlab chiqiladigan uglerod neytralligiga erishish, iqlim o‘zgarishiga moslashish, atrof-muhitni asrash, yashillik darajasini oshirish va “yashil loyihalar”ni amalga oshirishga qaratilgan “yashillik dasturlari” Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi bilan kelishgan holda tasdiqlanadi;

har yili davlat organlari va ijtimoiy ob’ektlarning atrof-muhitga salbiy ta’sirini kamaytirish, resurslardan oqilona foydalanish va “yashil texnologiya”larni joriy qilish bo‘yicha ekologik reytingi yuritib boriladi.

23. Hududlarda atrof-muhitni muhofaza qilish bo‘yicha ishlarni samarali tashkil qilish, hududiy davlat organlari va tashkilotlarining bu boradagi faoliyatini takomillashtirish maqsadida:

Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimlariga Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi bilan kelishgan holda ekologiya va “yashil rivojlanish” masalalari bo‘yicha konsultantlar xalqaro moliya institutlari grant mablag‘lari hisobidan jalb qilinsin;

2025 yil 1 sentyabrdan boshlab tuman (shahar) darajasida ekologik pasportlar va ekologik master rejalar hamda hududlarning ekologik reytingini ishlab chiqish va keng jamoatchilikka taqdim etish amaliyoti joriy etilsin.

Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov jalb qilinadigan konsultantlarning faoliyatini muvofiqlashtirishga mas’ul etib belgilansin. 

24. Quyidagilar:

a) O‘zbekiston mahallalari uyushmasi (Q.Kuranbayev):

bir hafta muddatda tuman va shaharlar kesimida 2025 yilda “Yashil makon” umummilliy loyihasi doirasida mahallalarda daraxt ko‘chatlarini hamda xonadonlar va ichki ko‘chalarga gul va qalamchalarni ekish dasturlari Vazirlar Mahkamasiga kiritilishini;

2025 yil bahor-kuz mavsumlarida respublikadagi barcha mahallalarning ichki ko‘chalari va aholi xonadonlarida 32 million tup mevali va manzarali daraxtlar, buta ko‘chatlarini hamda rayhon, gultoji, atirgul va boshqa gullar, shuningdek, qalamchalarni ekish 
va parvarishlab borishni;

“Obod xonadon”, “Obod ko‘cha” va “Obod mahalla” mezonlarini joriy etish maqsadida 2025 yilning 10 fevraldan 10 martga qadar har bir xonadon, ko‘cha va qabristonlarda obodonlashtirish hamda ko‘kalamzorlashtirish ishlarini uyushqoqlik bilan tashkil etishni;

Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimliklari bilan birgalikda Navro‘z bayramiga qadar mahallalar o‘rtasida “Obod xonadon”, “Obod ko‘cha” va “Obod mahalla” ko‘rik-tanlovlari o‘tkazilishini ta’minlasin.

Mazkur bandda nazarda tutilgan tadbirlar Mahallaning ijtimoiy-iqtisodiy muammolarini hal etish jamg‘armasi, homiylik va xayriya mablag‘lari hisobidan amalga oshirilishi belgilansin;

b) Bosh prokuratura (Sh.To‘xtaboyev) O‘zbekiston mahallalari uyushmasi (Q.Kuranbayev) bilan birgalikda joylarga chiqqan holda mazkur bandda nazarda tutilgan chora-tadbirlarning o‘z vaqtida va sifatli amalga oshirilishi ustidan qat’iy nazorat o‘rnatilishini ta’minlasin.

25. 2025 yil 1 sentyabrdan boshlab Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyat va tuman (shahar) hokimlarini lavozimlariga tasdiqlashda va lavozimdan ozod etishda quyidagi ekologik ko‘rsatkichlarni belgilash bo‘yicha ekologik audit o‘tkazilib borilsin:

hududning yashillik va o‘rmonlar bilan qoplanganlik darajasi hamda o‘rmonlar va muhofaza etiladigan tabiiy hududlar maydoni;

hududdagi daraxtlar soni;

shaharlar va yirik sanoat korxonalarining yashil belbog‘lar bilan o‘ralganlik darajasi;

suv havzalari va daryo o‘zanlaridagi qum va shag‘allar holati;

atmosferaga tashlamalar miqdori va havo ifloslanishining darajasi;

atrof-muhitga ta’sir ko‘rsatish bo‘yicha I va II toifalarga mansub korxonalarning atmosfera havosi ifloslanishi fon monitoringi stansiyalari, chang-gaz va lokal suv tozalash uskunalarini o‘rnatganlik holati;

aholiga chiqindilar bo‘yicha xizmat ko‘rsatishning qamrovi, chiqindi yig‘ish shoxobchalari va konteynerlari bilan ta’minlanish holati va xizmat ko‘rsatish sifati darajasi.

26. Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi (A.Abduxakimov) bir oy muddatda davlat ekologiya nazorati va tekshiruvni amalga oshirish tartibini takomillashtirish, Davlat ekologik nazorat inspeksiyasi faoliyati samaradorligini tubdan oshirish, uning xodimlarini maxsus texnika va transport vositalari bilan ta’minlash bo‘yicha normativ-huquqiy hujjat loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

27. Davlat byudjeti mablag‘laridan samarali va oqilona foydalanishda parlament nazoratini yanada kuchaytirish maqsadida Hukumatning Davlat byudjetiga doir barcha hisobotlarini Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga Hisob palatasining tashqiaudit xulosasi bilan birgalikda kiritish amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin.

28. Bosh vazir o‘rinbosari J.Xodjayev, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri A.Abduxakimov, iqtisodiyot va moliya vazirining birinchi o‘rinbosari I.Norqulov turizm salohiyati yuqori bo‘lgan tog‘li hududlar, suv omborlari va suv havzalari hamda daryo bo‘ylarida “apart-otel”, “kapsula” uylar va shu kabi joylashtirish vositalaridan iborat turizm majmualarini tashkil etishga 500 million AQSH dollari miqdorida investitsiyalarni jalb qilish choralarini ko‘rsin.

29. Qishloq xo‘jaligi yerlaridan samarali foydalanish va aholini doimiy daromad manbalari bilan ta’minlash maqsadida:

2025 yil 1 martga qadar tajriba-sinov tariqasida tanlab olingan yer uchastkalari konturlar yaxlitligi va sug‘orish tizimini buzmagan holda, 3 gektardan 50 gektargacha bo‘lgan o‘lchamlarda, ijarachilarning mustaqilligi va yuqori qo‘shilgan qiymatga ega ekinlar yetishtirishga asoslangan yangi tizim bo‘yicha auksion savdolari orqali ajratilsin;

tuproq agrokimyoviy tahlillarini o‘tkazish maqsadida 10 ta portativ-mobil laboratoriyani xarid qilish ta’minlansin;

organik qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtiriladigan yer maydonlari 10 ming gektarga yetkazilsin.

Mazkur bandning ijrosini ta’minlashga mas’ul etib qishloq xo‘jaligi vaziri I.Abduraxmonov belgilansin. 

30. Raqamli texnologiyalar vazirligi (Sh.Shermatov) Adliya vazirligi (A.Tashkulov) bilan birgalikda 2025 yil 1 oktyabrdan boshlab davlat xizmatlari ko‘rsatilishida qog‘oz shaklidagi hujjatlar aylanmasining to‘liq elektron shaklga o‘tkazilishini ta’minlasin.

31. “O‘zbekiston – 2030” strategiyasini “Atrof-muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot” yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi (keyingi o‘rinlarda – Davlat dasturi) doirasida quyidagilar 1-21-ilovalarga muvofiq tasdiqlansin:

2025 yilga mo‘ljallangan amaliy tadbirlar rejasi;

2025 yilda ishlab chiqiladigan normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari ro‘yxati;

2025 yilga mo‘ljallangan maqsadli ko‘rsatkichlar;

2025 yilda atrof-muhitni asrash yo‘nalishida vazirlik va idoralar tomonidan birinchi navbatda amalga oshirilishi zarur bo‘lgan chora-tadbirlar rejasi;

2025 yilda atrof-muhitni asrash bo‘yicha xalqaro hamkorlik yo‘nalishida chora-tadbirlarni amalga oshirish rejasi;

O‘zbekiston Respublikasida “Yashil turizm” dasturini amalga oshirish chora-tadbirlari rejasi;

2025 yilda hududlarda qayta tiklanuvchi energiya manbalari quvvatlarini joriy etish rejasi;

2025 yilda bahor-kuz mavsumlarida “Yashil makon" umummilliy loyihasi doirasida mahallalarda daraxtlarni ekish bo‘yicha reja;

2025 yilda bahor mavsumida mahallalarda xonadonlar va ichki ko‘chalarga gul hamda qalamchalarni ekish bo‘yicha reja.

32. Bosh prokuratura (Sh.Aminov) kichik quvvatli qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini o‘rnatish rejasining ijrosini ta’minlash, shuningdek, quyosh panellari va geliokollektorlar o‘rnatilishida qonunchilik talablariga so‘zsiz rioya etilishi ustidan qat’iy nazoratni amalga oshirib borsin.

33. Belgilab qo‘yilsinki:

Davlat dasturini so‘zsiz, sifatli va to‘liq amalga oshirish barcha darajadagi davlat organlari va tashkilotlarining birinchi navbatdagi ustuvor vazifasi hisoblanadi;

davlat organlari va tashkilotlari rahbarlari Davlat dasturida har chorak kesimida tegishli yo‘nalish va hudud bo‘yicha belgilangan maqsadli ko‘rsatkichlarga erishish, nazarda tutilgan chora-tadbirlarni samarali amalga oshirish va zarur normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini o‘z vaqtida va puxta ishlab chiqish uchun shaxsan javobgar bo‘ladi.

34. Quyidagilar:

Adliya vazirligi Hisob palatasi bilan birgalikda Davlat dasturi doirasida yo‘nalishlar bo‘yicha amaliy tadbirlar rejalari bajarilishini, maqsadli ko‘rsatkichlarga erishilishini va tegishli normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari ishlab chiqilishini tizimli monitoring qilib borsin;

“Taraqqiyot strategiyasi” markazi va “Yuksalish” harakati Davlat dasturining amalga oshirilishini, shu jumladan, joylarga chiqib, jamoatchilik fikrini inobatga olgan holda tanqidiy o‘rganib borsin va natijalari bo‘yicha har oyda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga axborot kiritib borsin;

davlat hokimiyati organlari, vazirlik va idoralar, mahalliy ijro hokimiyati organlari “Taraqqiyot strategiyasi” markazi va “Yuksalish” harakatining mazkur band ijrosi bo‘yicha faoliyatiga har tomonlama ko‘maklashib borsin.

35. Vazirlar Mahkamasi:

bir hafta muddatda mazkur Farmon va u bilan tasdiqlangan Davlat dasturi ijrosini amalga oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarni qabul qilsin;

har oy yakuni bo‘yicha Davlat dasturi ijrosi yuzasidan ma’lumotlarni umumlashtirib, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga kiritib borsin;

har chorak yakuni bo‘yicha Davlat dasturida yuklatilgan vazifalarning o‘z vaqtida, to‘liq va sifatli bajarilishini Vazirlar Mahkamasining Rayosati yig‘ilishida muhokama qilib borsin;

har yarim yilda Davlat dasturi ijrosi yuzasidan hisobotlarni Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga kiritib borsin.

36. Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi (A.Xodjayev), O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi (A.Djurabayev) va O‘zbekiston Milliy axborot agentligi (A.Ko‘chimov) boshqa ommaviy axborot vositalari bilan birgalikda muntazam ravishda:

Davlat dasturini amalga oshirish natijalari, “yashil iqtisodiyot”ga o‘tishdagi yutuqlarni aks ettiradigan tahliliy materiallarning ommaviy axborot vositalarida, shu jumladan, Internet tarmog‘ida va ijtimoiy tarmoqlarda keng sharhlab borilishini hamda uning mazmun-mohiyati jamoatchilikka tushuntirilishini;

Davlat dasturi doirasida amalga oshirilayotgan barcha tadbirlarning borishi hamda natijalari to‘g‘risidagi xolis va to‘liq ma’lumotlar aholiga tezkorlik bilan yetkazilishini ta’minlasin.

37. Mazkur Farmon ijrosini samarali tashkil qilishga mas’ul va shaxsiy javobgar etib vazirlik va idoralar rahbarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari belgilansin.

Farmon ijrosini muntazam ravishda muhokama qilib borish, ijro uchun mas’ul tashkilotlar faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilish “O‘zbekiston – 2030” strategiyasini amalga oshirish bo‘yicha Respublika komissiyasi zimmasiga yuklansin.

Amalga oshirilgan chora-tadbirlar to‘g‘risida har chorakda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga axborot kiritib borilsin.

 

O‘zbekiston Respublikasi

            Prezidenti                                                                                                  Sh.MIRZIYOEV

 

Toshkent shahri,

2025 yil 7 fevral